De wereld draait rond de gammele banken, die al vaker grote crises hebben veroorzaakt.

In het kort:

• Financiële grootmachten
• Securitisatie
• MeesPierson
• Op de pof
• Hypotheekschuld
• Crisis
• Vertrouwenscrises

Financiële grootmachten
Gewicht van de financiële sector in de economie, in procenten*

• Luxemburg 29,2
• Zwitserland 12,5
• IJsland 10,3
• Groot-Brittannië 8,6
• Nederland 6,6
• Duitsland 5,4
• Italië 4,9
• Zweden 4,5

Bron: Eurostat


Securitisatie

• In 1977 werden in de VS de eerste hypotheken gesecuritiseerd: dat is het bundelen van leningen en die in pakketten doorverkopen aan beleggers.
• Voordeel is dat die doorverkochte hypotheek niet langer drukt op het vermogen van de bank, zodat die bank meer kan uitlenen.
• Securitisatie wordt gezien als de wortel van de problemen op de Amerikaanse huizenmarkt, omdat de kopers van de gesecuritiseerde hypotheken geen zicht hebben op de onderliggende leningen.
• In Nederland is ruim een kwart van alle hypotheken gesecuritiseerd. In de VS is dat bijna 60 procent.
• In Nederland is Fortis, dat in de jaren negentig als eerste hypotheken securitiseerde, marktleider.

MeesPierson

• De oudste bank ter wereld is de Italiaanse Banca Monte dei Paschi, opgericht in 1472.
• De oudste bank van Nederland is MeesPierson, onderdeel van Fortis. Bankiershuis Hope & Co. dateert uit 1762.
• De grootste rechtsvoorganger van Fortis is de Belgische Generale Bank, die in 1822 in Brussel werd opgericht door koning Willem I.
• ABN Amro komt onder meer voort uit de Nederlandse Handel-Maatschappij, in 1824 opgericht door diezelfde Koning Willem I.
• Van de in Nederland afgesloten hypotheken heeft 15 procent een variabele rente. In de VS is dat 33 procent en in Groot-Brittannië 72 procent.

Op de pof
Consumentenkrediet als percentage van bruto binnenlands product

• Verenigde Staten 18
• Groot-Brittannië 16
• Duitsland 11
• Frankrijk 8
• Denemarken 7
• België 5
• Nederland 4
• Italië 4

Bron: Oeso


Hypotheekschuld
Particuliere hypotheken als percentage van het bruto binnenlands product

• Denemarken 101
• Nederland 98
• Groot-Brittannië 83
• Verenigde Staten 76
• Spanje 58
• Duitsland 51
• Frankrijk 32
• Italië 19

Bron: IMF


Crisis

• Crises worden vaak voorafgegaan door een flinke kredietgroei.'
• Een flinke kredietgroei volgt vaak op liberalisering van de financiële markten, zoals in de jaren 90 in Scandinavië.'
• In 62 procent van de financiële crises sinds 1970 was er sprake van een tijdelijke run op spaargelden.' Systematic Banking Crises: A New Database, IMF Working Paper
• Het niet hebben van ontwikkelde kapitaalmarkten is paradoxaal genoeg thans voor Italië een voordeel.'(Econoom Fabio Pammolli van de denktank CERM in The Economist, 27 september)
• In Nederland zijn sinds de Tweede Wereldoorlog twee banken failliet gegaan: Texeira de Mattos in 1966 en Van der Hoop Bankiers in 2006.

Bron: IMF